| index | actueel | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |

Oud nieuws 2009


Oktober 2009

Stevige platschelp
Arcopagia crassa (Pennant, 1777)

Op 13 september 2009 vond Ellen Dekkers bij paal 7 een stuk schelp dat ze 'anders' vond. Nou, dat klopt: het blijkt een stuk te zijn van de uiterst zeldzame stevige platschelp. Er werden eerder slechts twee kleppen van deze soort op Schiermonnikoog gevonden.

Oktober 2009

Gewone zeester
Asterias rubens Linné, 1758

Op 14 oktober vond Leena Määttänen aan de eblijn bij paal 8 een kleine zeester. De zeester heeft echter zes in plaats van vijf armen. Een dergelijke (zeldzame) vergroeiing ontstaat soms wanneer er één arm afbreekt. In plaats van één groeien er dan twee nieuwe armen aan. In dezelfde maand vonden ook Sonny Copier (Utrecht) en Gina Kooijman (Nieuwegein) een zesarmige zeester op Schiermonnikoog!

Oktober 2009

Karper
Cyprinus carpio Linné, 1758

Sonny Copier uit Utrecht vond in oktober bij de geul (tussen paal 4 en 5) een donker botstuk met enkele fraai gegroefde tanden. Het blijkt te gaan om een deel van de kaak van een karper. De tanden zijn de zogenaamde keeltanden. Misschien is deze karper (lang geleden?) via een van de rivieren in zee terecht gekomen en op Schiermonnikoog aangespoeld!

Oktober 2009

Linksgewonden wulk
Buccinum undatum (Linné, 1758) forma sinistrorsa

Op 18 mei 1969 vond Hanno van der Meulen de eerste linksgewonden wulk op Schiermonnikoog.
Zelf vond ik op 7 september 2009 (40 jaar later!) het tweede linksgewonden exemplaar, in de vloedlijn bij paal 12. Deze genetische afwijking, waarbij de mondopening niet rechts- maar linksonder zit, is bij de wulk uiterst zeldzaam.

Oktober 2009

Chirona hameri (Ascanius, 1767)
Deze grote zeepok spoelt slechts zeer zelden aan. De soort leeft in de noordelijke Atlantische en Stille Oceaan. Op 17 oktober vond ik bij paal 5 een kunststof ring, met daarop een groot aantal exemplaren van Chirona hameri. Op de ring bevindt zich verder een aantal exemplaren van een andere, kleine zeepok: de ritspok (Verruca stroemia (Müller, 1776)).

Oktober 2009

Muziek op schelpen
Het Internationaal Kamermuziekfestival op Schiermonnikoog werd op 2 oktober ingeleid met een muzikaal evenement op de veerboot. Daar trad o.a. op het ensemble 'Kinky Horns', dat zich van schelpen bedient om muziek op te maken.
V.l.n.r.: Grote tritonhoren (Charonia tritonis 2x), Roze vleugelhoren (Strombus gigas), Gehoornde helmslak (Cassis cornuta) en nog 2x Strombus gigas.

Augustus 2009

Patella compressa Linné, 1758
Eva Bärwolf uit Wilhelmshafen vond op 24 juli op het strand ter hoogte van paal 14 in een schelpenbank een grote schaalhoren. Het blijkt te gaan om de Zuidafrikaanse soort Patella compressa. Mogelijk is de schelp ooit, vastgehecht aan de onderkant van een schip, hier terechtgekomen.

Augustus 2009

Gekartelde zeepok
Balanus crenatus Bruguière, 1789

Marith Koek uit Sauwerd vond op 2 augustus een wel erg vreemd dier aan het strand bij paal 14: een aap!
Het (plastic) dier had bovendien nog een soort 'bril' op, bestaand uit twee gekartelde zeepokken!

Augustus 2009

Linksgewonden noordhoren
Neptunea contraria (Linné, 1771)

Al weer enkele jaren geleden vond Toon Govaarts uit Enschedé een linksgewonden noordhoren op de bank voor de vuurtoren. Deze uiterst zeldzame schelp met de mondopening linksonder, in plaats van rechtsonder, is één maal eerder op de Waddeneilanden gevonden: toen ook op Schiermonnikoog.

Augustus 2009

Pleistocene strandschelp
Mactra corallina plistoneerlandica Van Regteren Altena, 1937
Rebekka Mos uit Ermelo vond op 11 augustus een mooie, lichtblauwe schelp op de Balg. Het gaat om de pleistocene strandschelp. Deze soort leefde hier tussen de laatste twee ijstijden, het Eemien, ongeveer 100.000 jaar geleden. Het klimaat was in die periode iets warmer dan nu.

Augustus 2009

Grote hartschelp (links) en
geknobbelde hartschelp

Acanthocardia aculeata (Linné, 1767) en Acanthocardia tuberculata (Linné, 1758)
Op 27 augustus was Mauk Bresser op de Balg en vond daar een gave klep van de grote hartschelp. Deze soort lijkt erg op de gedoornde hartschelp en de geknobbelde hartschelp. De grote hartschelp wordt echter veel groter en is veel zeldzamer. Vooral gave kleppen zijn zeer zeldzaam! De schelp is fossiel, want de grote hartschelp leefde hier, net als de vorige soort, tussen de laatste twee ijstijden, zo'n 100.000 jaar geleden!

Mei 2009

Dwergpijlinktvis Alloteuthis subulata (Lamarck, 1798)
Op 28 april vond Enno Bieuwinga uit Tiendeveen bij paal 7 een dood exemplaar van de kleine pijlinktvis. Deze pijlinktvis legt tussen april en juli haar eieren. Die zitten in gelatine-achtige slierten van ca. 4 cm lang die aan één kant aan elkaar vast zitten. Toen hij een dag later bij de Nieuwe Steiger nog even in het aanspoelsel keek vond hij daar maar liefst twee exemplaren!

Mei 2009

Fluwelen zeemuis Aphrodite aculeata (Linné, 1758)
Johan Trenning uit Groningen vond op 24 april een fluwelen zeemuis. Deze grote, fraai gekleurde borstelworm lag in de vloedlijn bij paal 8. Fluwelen zeemuizen leven in de diepere delen van de Noordzee en spoelen slechts zeer zelden aan.

Mei 2009

Witte haai
Carcharodon carcharias (Linné, 1758)

Eva van Haren uit Veenendaal vond in februari tussen de schelpen van het Lieuwe Trientjepad een grote zwarte haaientand. Het blijkt te gaan om een tand van de beruchte witte haai, die tot 6 meter lang kan worden. Deze soort leeft nu o.a. in de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan; niet in de Noordzee. Er zijn in het Noordzeegebied echter wel tanden gevonden in afzettingen uit het begin van de IJstijden en daarvoor (vanaf ca. 1 miljoen jaar geleden). Mogelijk stamt deze tand ook uit zo’n oude periode, aangezien hij zwart verkleurd is.

Mei 2009

Gekielde noordhoren Neptunea despecta (Linné, 1758)

Na de storm in november 2008 vonden Andries van Guldener en Nicolette Vermaat tussen paal 11 en 12 een enorm grote schelp van de gekielde noordhoren. Met een lengte van bijna 15 cm is het de grootste die ooit op Schiermonnikoog is gevonden!

April 2009

Manteldekschelp (grote exemplaar) Pododesmus patelliformis (Linné, 1761)
Schilferige dekschelp (kleine exemplaar) Heteranomia squamula (Linné, 1758)
Op een plastic krat bij paal 6 vond ik op op vrijdag 3 april een prachtig exemplaar van de manteldekschelp met een doorsnee van 3 cm. Deze platte oester-achtige schelp lijkt erg op de kleine (ca. 1,5 cm) schilferige dekschelp, die algemeen is te vinden op allerlei drijvende plastic voorwerpen.
De manteldekschelp is een zeldzame verschijning op de Waddeneilanden. Kenmerkend zijn de geribde schelp, de bruinige kleurvlekken en de grote opening in de onderklep, waardoor een spier loopt waarmee het dier zich aan de ondergrond vasthecht.

April 2009

Kokerworm Deze fraai gekleurde kokerworm zat vastgehecht op een stuk viskist dat op 3 april jl. bij paal 12 was aangespoeld. Welke soort het is heb ik tot op heden niet kunnen vinden. De meeste kokerwormen zijn wit. Meestal betreft dat de driekantige kalkkokerworm.

April 2009

Walrus
Odobenus rosmarus (Linné, 1758)
Op 22 oktober 2008 vond ik aan de eblijn bij paal 16 een zwart verkleur botstuk met een rond, smal gat er in. Jelle Reumer van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam, die in november 2008 hier een lezing hield over fossielen, heeft het bekeken en komt tot de conclusie dat het een stuk schedel van een walrus(vrouwtje) is, met gehoorgang. Het is waarschijnlijk dat dit dier hier in de periode van de ijstijden heeft geleefd.

April 2009

De vogelwereld van Schiermonnikoog
deel 1 '56 soorten van Westerplas, dorp en polder'


Vanaf vrijdag 10 april is dit eerste deel van De vogelwereld van Schiermonnikoog verkrijgbaar bij boekhandel Kolstein, het Bezoekerscentrum, het VVV-kantoor en het Schelpenmuseum. De fraaie foto's zijn gemaakt door Arie Ouwerkerk (Terschelling), Cor Visser (Amsterdam) en Jan Bosch (Dokkum). Prijs: € 5,50.




Januari 2009

Braam
Brama brama Bonnaterre, 1788

Thomas Stal vond op 6 december op het strand bij paal 7 een nog levende vis op het strand. Het bleek te gaan om een braam. Bramen spoelen in sommige jaren regelmatig aan, maar het kan ook gebeuren dat er tien jaar lang niet één wordt gezien. Ze leven in de diepere delen van de Atlantische Oceaan, maar verdwalen soms in de Noordzee.

Januari 2009

Gevlamde marmerschelp
Glycymeris glycymeris Linné, 1758

Al weer een aantal jaren geleden vond Joke Borstlap deze zeer zeldzame schelp op het strand van Schiermonnikoog. Kenmerkend zijn de rijen slottanden aan weerszijden van de top. Levend komt de soort veel voor ten zuiden van Het Kanaal. Het is waarschijnlijk dat deze schelp uit het Eemien stamt, de periode tussen de laatste twee ijstijden, zo’n 100.000 jaar geleden. Het klimaat was hier toen net zo als nu in Bretagne.

Januari 2009

Vingerwier
Laminaria digatata Lamouroux, 1813

Een van de meest opvallende wieren langs het Nederlandse strand is ongetwijfeld het vingerwier. Deze grote wiersoort (de gele liniaal is 15 cm lang) heeft een dikke steel met onderaan een heel stelsel van hechtwortels, waarmee het wier op stenen zit vastgehecht. De soort komt in ons land alleen bij Den Helder voor, maar zuidelijk van Het Kanaal is dit een algemene wiersoort. Na een storm in deze gebieden spoelt het soms bij ons aan.
| index | actueel | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |