| index | actueel | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |

Oud nieuws 2017


december 2017

© Thijs de Boer
Oeros
Wikipedia Bos primigenius (Bojanus, 1827)

Op zondag 4 november vond René van Esch uit Tolbert dit grote zwarte botstuk op de Balg. Het is een deel van een middenvoets- of middenhandsbeen van waarschijnlijk een oeros, een dier dat hier gedurende de laatste ijstijd rondliep en de voorouder is van ons huidige rund.

december 2017

Gedoornde hartschelp
Acanthocardia echinata (Linné, 1758)

Op 15 december trof ik in de eblijn ter hoogte van paal 13 dit fraaie doublet van een gedoornde hartschelp aan. Het dode dier was nog in de schelp aanwezig. De soort wordt de laatste tijd steeds vaker gevonden en leeft wellicht in de buurt van het eiland.
© Thijs de Boer

december 2017

© Thijs de Boer
Zeekreeft
Homarus gammarus (Linné, 1758)

Nadat begin 2017 al enkele delen van de zeekreeft waren gevonden, vond ik op 11 en op 15 december bij paal 13 en paal 15 delen van de scharen van een enorm groot dier; het grootste stuk is haast 30 cm lang. Het is van een volwassen zeekreeft, die zeker een meter lang moet zijn geweest.

december 2017

Stekelhoren
Ocenebra erinacea (Linné, 1758)

Op 8 december vond ik in de vloedlijn bij paal 8 deze grote schelp van een stekelhoren. De schelp is oud en waarschijnlijk afkomstig uit de periode tussen de laatste twee ijstijden (het Eemien).
© Thijs de Boer

december 2017

Gevlamde tapijtschelp
Tapes rhomboides (Pennant, 1777)

Eveneens op 15 december vond ik in de vloedlijn ter hoogte van paal 14 een vers doublet van de gevlamde tapijtschelp. Ook deze soort lijkt hier, net als de gedoornde hartschelp, steeds vaker voor te komen. Het doublet heeft een lengte van 42 mm.
© Thijs de Boer

december 2017

Noorse hartschelp
Laevicardium crassum (Gmelin, 1791)

Op 22 december vond Casper Meinders uit Eenrum een groot doublet met vleesresten van de Noorse hartschelp ter hoogte van paal 9. Deze soort is als doublet zeer zeldzaam op Schiermonnikoog. Oude losse kleppen (meestal grijsblauw van kleur) zijn veel algemener.
© Casper Meinders

oktober 2017

Gevlamde tapijtschelp
Venerupis rhomboides (Pennant, 1777)

Steeds vaker worden er op de eilanden verse schelpen van de gevlamde tapijtschelp gevonden. Nu trof Casper Meinders uit Eenrum twee doubletten aan op de oostelijke helft van het eiland.
De soort komt ten zuiden van Het Kanaal veel voor, maar is nu ook hier te vinden. Wellicht het gevolg van een iets warmere Noordzee?
© Casper Meinders

oktober 2017

Papierschelp
Thracia papyracea (Poli, 1791)
© Thijs de Boer
Bij het uitkloppen van een wulk die ik op 15 oktober tussen paal 8 en de Balg vond, trof ik een puntgave papierschelp aan.
Deze schelp is, zeker als gaaf exemplaar, erg zeldzaam. Omdat hij veilig zat opgeborgen in de wulk, kwam de schelp gaaf op Schiermonnikoog aan!

oktober 2017

Edelhert
Cervus elaphus Linné, 1758
© Casper Meinders
© Wikipedia Casper Meinders uit Eenrum vond op 17 oktober dit grote onderdeel van het gewei van een edelhert.
Dit dier komt al vanaf het Midden-Pleistoceen (zo'n 400.000 jaar geleden) tot nu in ons land voor.

oktober 2017

Bever
Castor fiber Linné, 1758

© Thijs de Boer
Op 27 oktober doet Nils Diephuis uit Eelde een wel zeer bijzondere vondst bij paal 6: een gedeelte van een rechterdijbeen van de bever!
Het is de eerste vondst van een beverbot op Schiermonnikoog. Gezien de kleur en structuur lijkt het een heel oud bot, zeer waarschijnlijk uit het Pleistoceen (IJstijd-periode).

augustus 2017

Slanke noordhoren
Colus gracilis (Da Costa, 1778)

Op 25 juli deed Mart Terpstra uit Deventer op de Balg een niet-alledaagse vondst: deze fraaie slanke noordhoren. Het is een heel zeldzame soort aan het strand van Schiermonnikoog. (Voor eerdere vondsten zie dec. 2007, okt. 2010, mrt 2013, okt. 2013, aug. 2014 en dec. 2016)
© Thijs de Boer

© Thijs de Boer Eland of reuzenhert
Alces alces (Linné, 1758) of Megaloceros giganteus Blumenbach, 1799

Elisabeth Holt uit Bremen vond op 27 mei dit grote zwarte botstuk ter hoogte van paal 8.
Het blijkt te gaan om een middenhandsbeen van een reuzenhert of een eland. Beide dieren leefden hier meer dan tienduizend jaar geleden, gedurende de laatste ijstijd. (zie ook juli 2015).

augustus 2017

Eland
Foto WNF
Reuzenhert
Foto Visserijmuseum Breskens

augustus 2017

Bruinvis
Phocaena phocaena (Linné, 1758)

© Foppe Peter Schut

Deze smalle onderkaak met daarin nog enkele tandjes werd op 4 juni op het Rif gevonden door Foppe Peter Schut. De tandjes ontbreken meestal, omdat deze alleen in het tandvlees vastzitten en niet in het kaakbeen. (zie ook feb. 2006, feb. 2012 en dec. 2012)

augustus 2017

© Thijs de Boer Gewimperde zwemkrab
Liocarcinus navigator (Herbst, 1794)

Op 2 mei vond ik in de eblijn ter hoogte van paal 10 deze kleine krab. Het is een gewimperde zwemkrab, die o.a. te herkennen is aan de vlakke voorkant van het rugschild (tussen de ogen). Bij de meeste krabbensoorten zitten hier uitsteeksels. De soort is zeldzaam aan het strand te vinden.


© Sjoerd Repping

augustus 2017

Diorama Museum Twentse Welle Enschede Steppenwisent
Bison priscus (Bojanus, 1827)

Sjoerd Repping uit Amstelveen vond op 25 april op de Balg dit zwarte en zware bot. Het is een teenkoot uit de teen van de steppenwisent, een groot rund dat hier leefde gedurende de laatste ijstijd. (zie ook juni 2011, okt. 2011 en okt. 2013).



augustus 2017

Grote mantel
Pecten maximus (Linné, 1758)
Eva Bärwolf uit Bremen vond op 27 juli een deel van de platte klep van een grote mantel ter hoogte van paal 8. De schelp is blauw verkleurd en mogelijk een fossiel uit het Eemien. (Voor eerdere vondsten: zie okt. 2010 en okt. 2011).
© Thijs de Boer

mei 2017

Gevlekt koffieboontje
Trivia monacha (Da Costa, 1778)
© Casper Meinders
Op 3 maart vond Jasper Schaaf ter hoogte van paal 8 een plastic ton die begroeid was met allerhande zeebeesten en -planten. Hij trof in deze ton een prachtig vers exemplaar aan van het gevlekt koffieboontje. Dit slakje leeft van zakpijpen, een diersoort die ook in de ton aanwezig was.

mei 2017

Gewone stekelhoren
Ocenebra erinaceus (Linné, 1758)

In dezelfde ton zaten ook enkele jonge exemplaren van de gewone stekelhoren.
Ook deze soort is zeer zeldzaam op het eiland te vinden. De soort kwam hier in de periode tussen de laatste twee ijstijden voor. Deze periode was zo'n 100.000 jaar geleden en noemen we het Eemien.
De verse exemplaren die in deze ton zaten zijn waarschijnlijk uit zuidelijker streken (Normandië, Bretagne) afkomstig.
© Casper Meinders

mei 2017

Zeekreeft
Homarus gammarus (Linné, 1758)

Delen van zeekreeften spoelen zeer zelden aan op Schiermonnikoog, maar de laatste maanden zijn meerdere delen van zeekreeften gevonden op het eiland:
© Casper Meinders
Casper Meinders uit Eenrum vond op 17 maart dit staartstuk van een zeekreeft op de Balg. Kenmerkend is de blauwe kleur van deze kreeft.
© Thijs de Boer
Marije Balkema uit Maarssen vond deze vreemd uitziende schaar op 30 april ter hoogte van paal 5. Na enig speurwerk werd duidelijk dat het gaat om één van de kleine schaarpoten van de zeekreeft.
© Thijs de Boer
Op 1 mei was Teun Tijsterman uit Arnhem op het strand bij paal 10 en daar vond hij een deel van een gigantische schaar van een zeekreeft. Het moet afkomstig zijn van een volwassen dier, dat bijna één meter lang kan worden!

mei 2017

Walrus
Odobenus rosmarus (Linné, 1758)

Op 11 april vond Franka Roussel uit Witten (Duitsland) op de Balg deze prachtige wervel.
Het blijkt te gaan om de vijfde of zesde halswervel van de walrus. Dit zeezoogdier kwam hier tijdens de laatste ijstijd voor en het bot is volgens deskundigen ongeveer 50.000 jaar oud. Een prachtige vondst dus!
© Thijs de Boer
© Thijs de Boer

mei 2017

Stevige platschelp
Arcapagia crassa (Pennant, 1777)

Op 26 april was Jasper Schaaf weer op het eiland en vond toen deze blauwgrijze stevige platschelp.
Deze soort leefde hier gedurende het Eemien en komt nu vooral ten zuiden van Het Kanaal voor. De schelp is een zeer zeldzame verschijning op Schiermonnikoog
© Thijs de Boer

mei 2017

Gevlamde tapijtschelp
Polititapes rhomboides (Pennant, 1777)

© Thijs de Boer Op 2 mei vond Arie Twigt uit Katwijk op de Balg dit fraaie verse doublet van de gevlamde tapijtschelp. Kwam deze soort in het verleden voornamelijk ten zuiden van Het Kanaal voor, tegenwoordig wordt de soort steeds vaker ook uit de Noordzee gemeld, maar het is een voor Schiermonnikoog zeer bijzondere vondst.

mei 2017

© Thijs de Boer
Eierschelp
Gastrana fragilis (Linné, 1758)

Op 4 mei was Arie Twigt weer op het strand en trof toen deze eierschelp aan, ongetwijfeld een fossiele schelp uit het Eemien en zeer zeldzaam op Schiermonnikoog.

mei 2017

© Thijs de Boer
Stekelrog
Raja clavata Linné, 1758

Op 8 mei vond ik in een oude stormvloedlijn ter hoogte van paal 16 deze fraaie stekelrog van ruim 50 cm lengte. Eieren van deze soort spoelen regelmatig aan, maar (delen van) dieren zijn zeer zeldzaam. Voor zover bekend spoelde nooit eerder een stekelrog aan op Schiermonnikoog. Vroeger kwamen roggen algemeen voor in de Noordzee, maar doordat de dieren als bijvangst bij de bodemvisserij ook in de netten kwamen, zijn ze enorm in aantal afgenomen. © Thijs de Boer
  Tanden van de stekelrog.

maart 2017

Ovaalronde krab
Atelecyclus undecimdentatus (Herbst, 1783)

Van deze zeer zeldzame krab vond ik op 25 januari een rugschild bij paal 12. Deze zuidelijke soort kwam tot kort geleden voor tot aan de Belgische kust, maar sinds enkele jaren rukken de dieren op naar het noorden. Begin januari werden enkele dieren op Ameland en Terschelling aangetroffen en nu dus ook een rugschild op Schiermonnikoog.
© Thijs de Boer

maart 2017

IJslandse tepelhoren
Amauropsis islandica (Gmelin, 1791)

© Thijs de Boer

Op 20 februari was Amber Minnema uit Joure, samen met haar zusjes Janiek en Marjet, schelpen aan het zoeken bij paal 5. Daar vonden ze mooie schelpen, zoals een pelikaansvoet en een paarsgekleurde wijde mantel. Amber vond echter ook deze beschadigde schelp van de IJslandse tepelhoren. Deze soort is nog maar één keer eerder gevonden op het eiland en is dus een wel zeer bijzondere vondst!
Op de foto links de IJslandse tepelhoren (smalle navel) en rechts de grote tepelhoren (brede navel).

maart 2017

Orca
Orcinus orca (Linné, 1758)

© Thijs de Boer

Op 9 januari vond ik ter hoogte van paal 8 dit grote botstuk. Deskundigen van Naturalis komen tot de slotsom dat het een deel van de bovenkaak van een orca is. Strandingen van deze tandwalvis zijn in onze contreien zeer zeldzaam. Met dank aan Naturalis.

maart 2017

Gevlamde tapijtschelp
Venerupis rhomboides (Pennant, 1777)

© Thijs de Boer
Gevlamde tapijtschelp (links) en gewone tapijtschelp.

Op 25 januari vond ik, behalve veel gewone tapijtschelpen, dit doublet van de gevlamde tapijtschelp tussen paal 10 en 16. De gevlamde tapijtschelp heeft veel bredere en gelijkmatiger concentrische ribben vergeleken met de gewone tapijtschelp. De binnenkant is onder de top roze gekleurd. Slechts tweemaal eerder werd een klep van deze soort op Schiermonnikoog gevonden (1984 en 1985). Het is de eerste keer dat er een doublet wordt gevonden.

maart 2017

Thais coronata (Lamarck, 1816)

© Thijs de Boer

Willy Zijlstra en Maaike van Steenwijk uit Nijmegen vonden op 25 februari deze zeer bijzondere schelp ter hoogte van paal 7. De schelp is begroeid met ruwe zeerasp en is bewoond geweest door een heremietkreeft. Het is een soort die in West-Afrika voorkomt, van Senegal tot Congo, en daar ook wordt gegeten. In 2014 werd ook een schelp van deze soort op het strand van Schiermonnikoog aangetroffen (zie juni 2014).

maart 2017

Gewone wenteltrap
Epitonium clathrus (Linné, 1758)

Op 26 februari vond Rein Hitman uit Utrecht deze gewone wenteltrap met dier én sluitplaatje (operculum) op het strand bij paal 11. Het is de eerste keer voor zover bekend dat er op Schiermonnikoog een wenteltrap met het dier er nog in wordt gevonden. Super zeldzame vondst!
© Thijs de Boer


© Thijs de Boer

maart 2017

Blauwpootzwemkrab
Liocarcinus depurator (Linné, 1758)

Op 6 januari vond ik tussen paal 10 en 15 deze blauwpootzwemkrab. Kenmerkend is de blauwe kleur aan de randen van de vliezen aan de zwempoten. Ook het schild is kenmerkend: met kleine richeltjes in de breedte. Het dier mist aan elke kant één looppoot. Het is de eerste keer dat deze krab op het eiland wordt aangetroffen.
© Thijs de Boer

maart 2017

Geplooide zonneschelp
Gari fervensis (Gmelin, 1791)

Op 3 januari vond Trijntje Bakker uit Noordhorn dit fraaie doublet van de geplooide zonneschelp op het strand van Schiermonnikoog. Tot dan toe waren alleen enkele losse kleppen van deze soort bekend van het eiland. Zeer bijzondere vondst dus!
© Thijs de Boer


maart 2017

Gewone tonijn
Thunnus thynnus Linné, 1758

Op 20 februari vond Sieger Hellinga deze enorme vissenwervel op de Balg. Het is een wervel van hoogstwaarschijnlijk de gewone tonijn. Deze vis kan ruim 4 meter lang worden en komt in alle gematigde en warme zeeën ter wereld voor. In de Noordzee is het een zeer zeldzame verschijning! Op 22 maart trof ik ter hoogte van paal 16 nog zo'n wervel aan. Met dank aan P. Gaemers (vissendeskundige).
© Thijs de Boer

januari 2017

Wijde mantel
Aequipecten opercularis (Linné, 1758)
© Thijs de Boer
Na het onstuimige weer van begin januari spoelden er veel verse wijde mantels aan. Kleine exemplaren (tot ca. 2 cm) zijn in verse toestand soms te vinden op aangespoelde materialen, waar de dieren zich met byssusdraden aan vasthechten (zie ook jan. 2015, dec. 2013 en okt. 2008).
Nu lagen er grote doubletten in de meest fraaie kleuren, vaak met het dier er in. Bij laatstgenoemden waren vaak duidelijk de oogjes te zien, die langs de rand van de mantel liggen; het zijn er tientallen (zie foto).
© Thijs de Boer

januari 2017

Gedoornde hartschelp
Acanthocardia echinata (Linné, 1758)
© Thijs de Boer © Bea Soepboer
Waren er tot 2016 slechts drie doubletten van de gedoornde hartschelp aangespoeld op Schiermonnikoog, in januari van dit jaar zijn het er minstens tien!!! Op 6 januari trof ik bij paal 12 een doublet aan met daarin nog het dier. De rode voet steekt buiten de schelp uit. Het dier gebruikt de voet om zich in te graven en om mee te 'lopen' over de zeebodem. Theo en Bea Soepboer vonden op 19 januari een prachtig exemplaar bij paal 14.
© Casper Meinders © Thijs de Boer
Een dag later trof Casper Meinders uit Eenrum drie doubletten aan bij de Balg, waarvan hij één exemplaar, met nog een levend dier er in, teruggegooide in zee. Op 27 januari leverde een tocht naar de Balg maar liefst vijf doubletten op.

januari 2017

Mens
Homo sapiens Linné, 1758

Marion Jager uit Leusden vond op 8 januari dit opperarmbeen van een mens bij paal 6. Ze nam het niet mee. Rimada van Bon kwam het bot daardoor één dag later ook tegen en zij nam het mee. Inmiddels hebben onderzoekers die oude menselijke resten uit de Noordzee onderzoeken belangstelling getoond voor het bot. Het lijkt oud te zijn (zwart). Misschien horen we er nog eens iets over.
© Marion Jager

januari 2017

Noorse hartschelp
Laevicardium crassum (Gmelin, 1791)

Op 9 januari vond ik ter hoogte van paal 8 dit grote doublet van de Noorse hartschelp met vleesresten. Oude grijze kleppen zijn regelmatig te vinden, maar doubletten zijn zeer zeldzaam: eerder vond ik slechts tweemaal een doublet, beide keren eveneens na onstuimig weer.
© Thijs de Boer

januari 2017

Afgeknotte gaper
Mya truncata Linné, 1758
© Thijs de Boer
Op 6 januari vond ik dit doublet van de afgeknotte gaper, met daarin nog het dier. Hierdoor kun je goed zien dat de schelp onvoldoende ruimte biedt aan het dier: de siphobuis zit verpakt in een soort chitine-achtige huid die veel minder stevig is dan de schelp en bij lege schelpen niet meer aanwezig is.

januari 2017

Europese zeekreeft
Homarus gammarus (Linné, 1758)
© Thijs de Boer
Op 25 januari vond ik deze linkerschaar van een zeekreeft. De rechterschaar is groter en sterker dan de linkerschaar. Slechts één keer eerder werd een staartstuk van deze soort aangetroffen op het strand van Schiermonnikoog (aug. 2006).
| index | actueel | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |